DE STROMING
In het Frans betekent ‘renaissance’ wedergeboorte. Het is een van de grootste keerpunten binnen de geschiedenis van de architectuur. Op een gegeven moment (rond de 14e en 15e eeuw) is men het woord gaan verspreiden dat de klassieke cultuur herboren is. Vooral binnen Italië is dit idee volop ontwikkeld. Daar had men namelijk de oudheid dicht bij de hand. De Italiaanse humanisten geloofden dat de Renaissance het begin was van betere tijden; het volgde op na de ‘duistere middeleeuwen’. Deze periode beschreven ze als na de val van het Romeinse rijk tot de komst van de Renaissance. Het is voor het eerst dat de mens zich bewust was van een nieuw tijdperk. Voor het eerst werden architecten verbonden met hun gebouwen en deden kunstenaars faam op met biografieën.
Op het gebied van kunsten en letteren veranderde een hoop. In de eeuwen die volgden voelde heel Europa de verschillen. De Klassieke Oudheid was herboren. Maar eigenlijk was het een stroming die volgde op de gotiek, hoewel deze in Italië geen grote rol speelde.
Het humanisme (=studie naar levensbeschouwing) ontstond in de 14e eeuw en zorgde voor veel nieuwe ontwikkelingen. Het ging niet langer om de kerk en geloof, maar om het verstand en objectieve waarneming. De link naar kerkelijke instellingen werd verbroken. Rationalisme, democratie, mensenrechten, de moderne wetenschap, winst en kunst zijn enkele resultaten van de Renaissance. Zo werd toentertijd besloten dat bouwen ook een kunst is. Er waren opvattingen in deze ‘Nieuwe Tijd’, die de bron vormen van de wereld vandaag. De wereld werd geaccepteerd als een goddelijke schepping; de mens rustte alleen het onderzoeken van de natuurwetten, om de harmonie te begrijpen. Kunst en schoonheid konden worden gecreëerd als er een vast aantal regels gevolgd werden. Hier was ook meteen de koppeling naar de Griekse cultuur. Zodoende werden Grieks en Latijn onderdeel van het onderwijssysteem en vestigde zich de aandacht steeds meer en meer naar deze cultuur: men onderzocht antieke geschriften, mat antieke ruïnes, reconstrueerde deze en groef beelden op.
Ons beeld van de Renaissance-schilderkunst is vooral gebaseerd op de Italiaanse kunstenaars. Denk aan Michelangelo, Leonardo da Vinci en Rafaël. [afbeeldingen] De schilderkunst kon niet gebaseerd worden op iets, afkomstig van de Klassieke Oudheid. Er zijn geen antieke voorbeelden beschikbaar om de nieuwe kunststroming op te baseren. Het is trouwens te merken dat de Romeinse theorie over perspectief, lang niet zoveel ontwikkeld was als de kunstenaars van de Renaissance. De schilderkunst wordt als volgt onderverdeeld:
Vroege Renaissance
Hoogrenaissance
Noordelijke renaissance
Maniërsime
De beeldhouwkunst was wel af te leiden vanuit de Griekse en Romeinse tradities. De invloed op de Renaissance sculpturen was erg opvallend. Zo werd het ruiterstandbeeld rechtstreeks overgenomen van de Klassieke Oudheid.
Bekende beeldhouwers waren Leonardo da Vinci, Michelangelo en Donatello.
De belangstelling in de Oude Architectuur zorgde voor een algemene vormentaal. Oude gebouwen werden grondig onderzocht en opgemeten. De nieuwe grammatica bevatte regels voor de Nieuwe Architectuur. De Romeinse architect Vitruvius heeft verreweg de meeste invloed gehad op de renaissancearchitectuur.
Filippo Brunelleschi, Donato Bramante en Andrea Palladio staan bovenaan de lijst van bekende renaissancearchitecten.
DE GESCHIEDENIS
Rond het jaar 1400 brak in Europa een tijdperk van veranderingen en nieuwe ideeën aan dat zo’n 200 jaar zou duren. Het startte in Italië en het verspreidde zich in de komende eeuwen.
Er ontstonden nieuwe bouwstijlen, nieuwe kunststromingen en een heel andere manier van leven. De economie bloeide op en handsbetrekkingen werden hersteld. Er brak een nieuwe tijd aan. Mensen werden meer bewust van zichzelf en begonnen iedereen te waarderen. Op religieus gebied leidde dit tot hervormingen. Deze hervormingen brachten echter weer een scheur te weeg binnen de Christelijke kerk.
Deze periode in de geschiedenis die gekenmerkt wordt door grote veranderingen op het gebied van kunst en het menselijk denken staat bekend als de Renaissance (=wedergeboorte).
In de Renaissance werd de klassieke Oudheid een bron van inspiratie. De klassieke Oudheid is de klassieke Griekse en Romeinse wereld. Volgens de meeste geleerden, vonden ze de Middeleeuwen een duistere periode. Hierin werden namelijk alle ideeën en vernieuwingen tegengehouden door de kerk, die toentertijd alle macht had.
Met de herontdekking van de inspiratie uit de klassieke Oudheid (daar waar de mens de maat was voor alle dingen, ook in de bouwwereld) vond er inderdaad een wedergeboorte plaats.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten